Cuyonon Sentence: “ Apat na dagon tana ag palipas sa kulungan.“.TUIG – kinapapalooban ng 365 na araw ( o 366 na araw tuwing taong bisyesto) na nagsisimula sa unang araw ng enero, ginagamit para sa pagbilang ng oras ng mga ordinaryong gawain. Pagsasalin sa Tagalog: “Buong buhay ko ay hindi pa ako nakararanas ng ganitong klase ng paghihirap.“ĥ.Cuyonon Sentence: “Sa akeng tanang kabwi ara pa ako aka danas i tuladyang pagkukuri.“.LISOD – kailangan ng matinding pagsisikap o kakayahan upang makamit o maintindihan ang isang bagay o pangyayari.
Pagsasalin sa Tagalog: “Sa pagtapos ng panalangin ay nawala ang takot ni Eli.“Ĥ.Cuyonon Sentence: “Pag tapos ni Eli mag pangamuyo ang tanang adlek ni Eli adura.“.ADLEK – ito ay pag-aalala na mayroong mangyayaring hindi maganda. Pagsasalin sa Tagalog: “Ang sabi nila ay hindi naman talaga sila mga daga kundi ay mga sugo ng Panginoon.”ģ.Cuyonon Sentence: “ Ing kun nanda sa tanan na sanda beken i mga makukuri kagaya i ang daga kundi sanda ay ing padara i ang Diyos.“.ILAGA – isang uri ng maliit na hayop na nagngangatngat at mayroong matulis na nguso. Pagsasalin sa Tagalog: “ Ang mga bagong barya ay minarkahan mula noong unang taon hanggang sa ikalimang taon ng pag-aalsa.“Ģ.Cuyonon Sentence: “ Ang mga bagong barya ing markan nong unang dagon asta sa ikalimang dagon ng pagtas.“.SENSILYO – isang uri ng pera na metal sukli. Narito naman ang sampung Cuyonon words na hindi pamilyar sa karamihan:ġ. I’m just fine, by the grace of God – Kaloy’ Dios mayad da.I’m fine/good and you? – Mayad da, ay ikaw?.Ating pag-aralan at ipagmalaki ang diyalektong ito. Bilang mga estudyante, upang maipakita ang ating pagpapahalaga sa lenggwaheng ito dapat nating tuklasin ang iilang mga salita nito. Sa paglipas ng panahon ay kakaunti na lamang ang gumagamit ng wikang ito. Ang may mga pinaka-pangunahing gumagamit ng wikang Cuyonon ay ang mga mamamayang nakatira sa Kapuluang Cuyo na matatagpuan sa pagitan ng Hilagang Palawan at Isla ng Panay.
Ngunit, sa mga nagdaang dekada ay patuloy na bumababa ang bilang ng gumagamit nito sapagkat patuloy na dumaragdag ang daloy ng paglilipat ng mga tao mula sa timog katagalugan (Southern Tagalog). Ito ang pangunahing wika o “Lingua Franca” ng mga tao sa Palawan noon. Isa sa mga ito ang lenggwaheng sinasalita sa Kapuluang Cuyo, isang munisipalidad sa Pilipinas: Ang cuyononĪng Cuyonon ay isang wikang bisaya. Maraming iba’t ibang klase ng wika at diyalekto ang ginagamit sa bansang Pilipinas.